اصول جریان سوم شهروندی

اصول جریان سوم شهروندی

اصول حاکم بر جریان سوم شهروندی قواعد و هنجارها و ارزش های هستند که جریان سوم شهروندی بر آنها استوار می باشد  این اصول نه تنها مقررات این جریان را می سازند بلکه هنجارهای حاکم بر آن نیز می باشند دراین حالت جریان سوم شهروندی نه تنها برپایه این اصول استوار است بلکه حتی رشد وتوسعه آن نیزبه استواری اصول ذیل وابسته است ، به باور این جریان اصول ذیل مبنای وضع قوانین واعلامیه و رفتارها است كه مبنای وضع حقوق وآزادی های شهروندان ورابطه مدیران و مسئولین با شهروندان می باشد و از اهمیت بسزایی برخوردار است زیرا که اين اصول اضافه بر اینکه بعنوان قواعد و ارزش هایی که نحوه و محدوده حقوق شهروندان را بیان می کند باعث خواهد شد که مدیران و مسئولین دولتی دراتخاذ تصمیمات واقدامات خود این اصول را که بعنوان ارزشها وهنجارهای حاکم جامعه هستند مدنظر قرارداده و این اصول به حمايت ازحقوق شهروندان دربرابرقدرت دولت منجرخواهد شد. شد. اصول ذیل بعنوان بنیان و اساس جریان سوم شهروندی هستند که برپایه آنهااستوار است ورشد و توسعه آن به این اصول وابسته است.

1_اصل نظارت همگانی: نظارت عمومی شهروندان بر دولت برای جلوگیری از تضیع اموال عمومی و منابع طبیعی حفظ محیط زیست ارتقاء سلامت اداری و جلوگیری از انحراف دولتمردان و اجرای قوانین و مقررات و تحقق خواسته ها و مطالبات شهروندان است.

2_اصل حاکمیت قانون و رعایت حقوق و آزادی های شهروندان: از یک سو کلیه تصمیمات مدیران و کارکنان باید بر مبنای قوانین واحترام به حقوق و آزادی های دیگر شهروندان باشد و از سوی دیگر رفتار و اقدامات شهروندان نیز براساس احترام به قوانین و تعامل با دیگر شهروندان بر مبنای اخلاق حسنه و احترام به حقوق آنها باشد.

3-اصل برابری وعدم تبعیض درتوزیع قدرت ، ثروت ،فرصت ،خدمات و امکانات: همه شهروندان در برابر قانون یکسان هستند و با همه آنها در شرایط مشابه رفتار برابر در توزیع قدرت ،ثروت ،فرصت ،خدمات و امکانات  اعمال می شود و باید بدون هیچگونه تبعیض نژادی ،قومی ،مذهبی ،فرهنگی ،منطقه ای و عقیده ای  رفتار شود یا نمی توان به سبب این ویژگی ها کسی بهره برداری از حقوق شهروندی محروم یا محدود نمود.

4_اصل شایسته سالاری: شایسته سالاری در استخدام ،انتصاب و ترفیع و اعطای مدیریت اصل حقوق شهروندی است که بر مبنای این اصل معیارهایی همانند لیاقت، شایستگی، کاردانی ،استعداد و رشد فکری، تجربه ، تخصص ،تعهد، کارایی ، خلاقیت ، مدیریت و نزاهت ملاک است.

5-اصل تعهد به رعایت منافع شهروندان: بموجب این اصل ارائه خدمات مطلوب به شهروندان مهمترین هدف از تاسیس نهادهای دولتی و عمومی واستخدام کارکنان است،مدیران و کارکنان متعهدهستند درتصمیم گیریها،انجام وظایف و رفتارهای خود منافع شهروندان و مصالح عمومی را درنظر داشته وامکان دسترسی راحت تروعام تر به خدمات را فراهم نمایند.

6_ اصل ارتباط وگفتگو: ارتباط،تفاهم واشتراک فکرواندیشه ودرمعرض عموم شهروندان قراردادن است که درجریان آن افکاربین شهروندان ردوبدل می شودومنجربه شناسایی افکارواندیشه وشکل گیری زمینه های مشترک ورسیدن به فهم مشترک خواهد شد.گفتگو قلب ارتباطات وبردیگران تاثیر بسزایی دراقناع وترغیب واصلاح و تغییر دیدگاهها دارد.

۷_اصل ملی بودن حقوق بشر و شهروندی: این اصل بدین معناست که حقوق شهروندی شهروندان ایرانی در تمام نقاط کشور یکسان است و باید بطور برابر برای همه شهروندان کشور تفسیر و اجرا گردد و در هیچ نقطه ای حقوق شهروندی قابل تغییر، تبدیل ، کاهش یا اضافه نمی باشد و تفاوت های جنسیتی ،زبانی، مذهبی، نژادی و فرهنگی باعث به وجود آوردن انواع مختلف حقوق شهروندی در ایران نمی شود و تنوع و تفاوت فرهنگی  شهروندان ایرانی باعث تنوع و تفاوت حقوق شهروندی در ایران نيست بلکه حقوق شهروندی کلیه شهروندان ایرانی صرف نظر از همه اين تفاوت ها در همه جا ثابت و يکسان است.

8_اصل آزادی دسترسی به اطلاعات و شفافیت: به موجب این اصل شهروندان ایرانی حق دسترسی به اطلاعات عمومی دارند .اطلاعاتی که متضمن حق و تکلیف برای مردم است باید از طریق انتشار و اعلان عمومی به آگاهی مردم برسد.

9_اصل تنوع : این اصل وجود افراد با رنگ ها،نژادها،قومیت ها،زبان ها،فرهنگ ها،ادیان،مذاهب وعقاید متفاوت دریک منطقه یا جامعه را مورد پذیرش قرارداده و بر برابری حقوق و تکالیف همه شهروندان علی رغم تمام تفاوتها تاکید می نماید واین تنوع راعاملی برای تفاوت درحقوق نمی داند.

10_اصل مطالبه گری: از مهمترین اصول حقوق شهروندی اصل مطالبه گری شهروندان از مدیران و کارکنان دستگاههای دولتی وعمومی جهت اجرای مسوولیت ها و وظایف قانونی و فعالیت در محدوده اختیارات قانونی آنهاست.

11_اصل پاسخگویی: اصل پاسخگویی دستگاهها،مدیران و کارکنان به شهروندان از اصول حقوق شهروندی است دستگاههای دولتی و عمومی برای ارائه خدمات به شهروندان ایجاد شده است و در برابر آنها پاسخگو هستند ، مدیران و کارمندان مسئول تصمیمات و اقدامات خود هستند و در مورد آنها به شهروندان و مراجع ذیصلاح پاسخگو می باشند.

12_اصل قابل تقسیم نبودن و وابستگی تمام حقوق بشر و شهروندی: تمام حقوق مدنی،سیاسی،اجتماعی اقتصادی، فرهنگی،قضایی وتأمین امنیت همه باهم حقوق بشر و شهروندی تشکیل می دهند و قابل تقسیم و تجزیه نبوده و نمی توان بخش خاصی از حقوق شهروندی را به عنوان حقوق شهروندی بپذیزندوبخشهای دیگری را ردوازحقوق شهروندی خارج دانست.اصول و اجزاء حقوق شهروندی به همدیگر وابستگی و ارتباط داشته و یک نوع رابطه حقوقی و مفهومی وجود دارد که این رابطه در اجرا و تفسیر حقوق شهروندی بسیار حائز اهميت است.

13_اصل بردباری و تحمل پذیری: این اصل بیانگرآن است که پذیرفتن تمام شهروندان آنچنانکه هستند با تمام تفاوتهای جنسیتی نژادی قومی زبانی فرهنگی دینی مذهبی منطقه ای و عقیده ای است و خودداری از هرگونه رفتاری که در دیگر شهروندان این باور را بوجود بیاورد که تفاوت آنها قابل قبول نمی باشد.

14_اصل عینیت حقوق بشر و شهروندی: این اصل بدین معناست که در بررسی عملکردحقوق بشر و شهروندی دولتها باید عناصر خارجی و عینی واقعیتها مورد توجه قرار گیرد.

15_اصل تقسیم کارو نمایندگی مدیران: در مفهوم حقوق شهروندی ،مدیران دولتی همان شهروندانی هستند که با توجه به اصل تقسیم کار بعنوان مدیران و کارکنان کشوری و لشکری به نمایندگی از بقیه شهروندان در چارچوب وظایف قانونی در آن پست و مقام ها اشتغال دارند.

16_-اصل تناسب : مدیران در تصمیمات خود باید با حقوق وآزاديهای شهروندان توازن و تناسب داشته باشد واز اقداماتی که منجر به استبداد سلطه گردد خودداری نمایند.دستگاههای دولتی جهت ارائه خدمات به شهروندان تاسیس شده اند بنابراین در اتخاذ تصمیمات باید ارتباط معقول بین اهداف عمومی و تصمیمات دولت باشد.

17-اصل برائت: با توجه با این اصل شهروندان از کلیه تکلیف ها تعهدات و مسئوليتها آزاد می باشند مگر اینکه در قانون مسولیتهای برای آنها تعیین شده همچنین بموجب این اصل شهروند بی گناه است تا بادلایل و مستندات جرم او در دادگاه اثبات شود.

18_اصل مسئوليت پذیری: به موجب این اصل کلیه شهروندان نسبت به جامعه و کشور و حفظ و حمایت ثروت ها و منابع آن و رعایت قوانین و مقررات و حقوق شهروندان دیگر توسط خودشان یا نهادها و موسسات دولتی و عمومی و دیگر شهروندان مسئوليت داشته و متعهد مى باشند.

مسعد سلیتی

وکیل پایه یک دادگستری