جریان سوم شهروندی که با محوریت شهروند و برای ارتقای آگاهی او از حقوق شهروندی فعالیت می نماید،حقوق فرهنگی را بخشی ازحقوق شهروندی می داند که حقوق شهروند درخلاقیت،نوآوری و ابداع آزادانه آثار،فعالیت،مشارکت،بهره مندی،دسترسی آزاد و حفظ میراث های مادی و معنوی در حوزه های فرهنگی وهنری بصورت فردی و گروهی را شامل می شود.حقوق فرهنگی برای صلح،همبستگی اجتماعی،روابط مسالمت آمیز، احترام و پذیرش متقابل افراد و گروه ها ضمن حفظ تنوع قومی و مذهبی ضروری است.حقوق فرهنگی حقوق شهروندی هر شهروند در حوزه فرهنگی و هنری را بصورت فردی یا گروهی تضمین می نماید.
جریان سوم شهروندی،حقوق فرهنگی شهروندان
حقوق فرهنگی بخش کامل کننده وتقسیم نشدنی و وابسته و جدایی ناپذیر حقوق شهروندی می داند و در بسیاری از موارد حقوق فرهنگی را برای شناسایی و رعایت کرامت انسانی شهروندان حیاتی دانسته وحقوق فرهنگی را از جمله حقوقی می داند که شهروندان نسبت به دولت دارند ودولت باید در برنامه ها و سیاست های خود انها را لحاظ نموده و برای تحقق عملی این حقوق اقدامات حمایتی و تسهیلاتی اتخاذ کند.
جریان سوم شهروندی حقوق فرهنگی را که بخشی از حقوق شهروندی است چنان وسیع می داند که با تمام جنبه های زندگی شهروند در ارتباط است و شیوه زندگی، مذهب ،عقیده، عرف ، ارتباطات و اطلاعات،تولید تکنولوژی ،هنر،ادبیات،موسیقی ،نقاشی ،زبان،هویت،آموزش و پرورش،سنت های فرهنگی،پوشش وشیوه های لباس و آرایش،عادات ورسوم ،بناهای تاریخی،صنایع دستی و سایر ساخته های بشری،توسعه فرهنگی،انتشارکتب متعدد،ساخت موزه،آثارادبی،هنری وفرهنگی شفاهی و کتبی ،حق بقای فیزیکی و فرهنگی، حق تشکیل اجتماعات و شناسایی با یک اجتماع فرهنگی، حق بر هویت فرهنگی، حق برخورداری از میراث مادی و معنوی، آزادی مذهبی و عمل به آن، آزادی عقیده و بیان و اطلاعات، آزادی انتخاب نوع آموزش و تعلیم آن، حق مشارکت در توانا سازی رویه های فرهنگی را شامل می شود.
جریان سوم شهروندی ازدیگرحقوق فرهنگی شهروندان حق برخورداری از محیط زیست فرهنگی و فیزیکی، حق بر توسعه بومی، حق مشارکت در زندگی فرهنگی و خلاقیت ارتباطات غیرکلامی،آیین هاومراسم، ورزش هاو بازی ها،ساخت بناهاباتوجه فرهنگ بومی،رسم های ازدواج،غذا ،زندگی خانوادگی ،سرگرمی های اوقات فراغت ،فرهنگ اقلیت های قومی و زبانی گرفته تا داشتن حق تعلیم و تربیت،تربیت بدنی رایگان،اموزش همگانی،حق استفاده از زبان های قومی درمطبوعات وتدریس ادبیات انها در مدارس در کنار زبان رسمی،تالیف کتب با زبان قومی و مذهبی و چاپ و انتشار آنها،حفاظت از فرهنگ و زبان اقلیت ها،حق دست یابی به فرهنگ و زبان اکثریت،حق داشتن سنت ها وشیوه های زندگی متفاوت ، حق داشتن ارتباطات فرهنگی ، احترام به تفاوت های قومی ، مذهبی و فرهنگی ،القای برابری و عدم تبعیض نژادی در کتب درسی و برابری در اموزش ،شرکت در حیات فرهنگی ،هدایت فعالیت های فرهنگی و دسترسی به میراث فرهنگی،هنری و تاریخی می داند.
جریان سوم شهروندی امکان بهره برداری از حقوق فرهنگی بعنوان یکی از بارزترین حقوق شهروندی برای اقوام و اقلیتها در جامعه چند فرهنگی ایرانی را یکسان می داند و تحقق این حقوق شهروندی همچون دیگر حقوق شهروندی را از حقوق شهروندان و از وظایف دولت می داند.
مسعد سلیتی
وکیل پایه یک دادگستری
